Przejdź do zawartości

Henryk IV Salicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryk IV
Ilustracja
ilustracja herbu
Król Niemiec
Okres

od 1056 (do 1065 regencja matki)
do 1105

Poprzednik

Henryk III

Następca

Henryk V

cesarz rzymski
Okres

od 1084
do 1105

Poprzednik

Henryk III

Następca

Henryk V

Dane biograficzne
Dynastia

dynastia salicka

Data urodzenia

11 listopada 1050

Data śmierci

7 sierpnia 1106

Ojciec

Henryk III

Matka

Agnieszka z Poitou

Henryk IV (niem. Heinrich IV., ur. 11 listopada 1050 w Goslar, zm. 7 sierpnia 1106 w Liège) – król niemiecki od 1056 (faktycznie od 1065), cesarz rzymski od 1084 do swojej abdykacji w 1105, najstarszy syn cesarza Henryka III i jego drugiej żony Agnieszki z Poitou (Akwitańskiej). Był trzecim cesarzem z dynastii salickiej (zwanej inaczej dynastią frankońską).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1056 został koronowany po śmierci swego ojca. Do 1062 roku władzę w jego imieniu sprawowała matka, cesarzowa Agnieszka. W roku 1062 został uprowadzony przez arcybiskupa Annona II z Kolonii, który sprawował regencję do 1064. W tym roku regentem został arcybiskup Adalbert z Bremy. Na początku panowania, bo już w roku 1071 musiał rozprawić się z buntem Sasów. Bunt był spowodowany zbyt gwałtownie, zdaniem powstańców, realizowanymi rewindykacjami w regionie gór Harz. Rebelianci zostali ostatecznie pokonani w bitwie nad Unstrutą w 1075.

Popadł w konflikt z papieżem Grzegorzem VII o inwestyturę. Henryk osłabiony wojną domową w Niemczech i ekskomuniką nałożoną na niego przez papieża, chcąc utrzymać się przy władzy, wraz z małym orszakiem udał się do Włoch w celu przebłagania papieża. Zastał go w zamku Kanossa, gdzie w styczniu 1077 roku ukorzył się przed nim, pokutując trzy dni pod murami zamku w worku i boso. Naciskany przez doradców papież zdjął z Henryka klątwę. Papieska ekskomunika dotyczyła przypisania Henrykowi twierdzenia o trzech oszustach (Jezusie, Mojżeszu i Mahomecie), którzy zdaniem cesarza swymi naukami omamili ludzkość[1].

Król wrócił do Niemiec, gdzie zastała go nowa wojna. Saska opozycja obrała królem Rudolfa Szwabskiego. Po trzech latach zamieszek wewnątrzniemieckich zwyciężył Henryk, który pokonał Rudolfa w 1080 roku w bitwie pod Hohenmölsen, w której zginął sam antykról. Henryk opanował sytuację w Niemczech. W 1083 roku na czele armii wyruszył do Włoch, by rozprawić się z papieżem. Kolejne papieskie klątwy nie osiągnęły celu i choć życie papieża uratowali Normanowie, to został on wygnany do Salerno, gdzie wkrótce zmarł.

W 1084 antypapież Klemens III koronował Henryka na cesarza. Ostatnie dwadzieścia lat panowania Henryka to dalszy okres wojen domowych w Niemczech. W 1085 roku Henryk podarował księciu czeskiemu Wratysławowi koronę królewską. Henryk planował również wyprawę wojenną na Polskę i Węgry, jednak wobec sprzeciwu Sasów nigdy nie doszły one do skutku.

W 1105 roku opuszczony przez ostatnich stronników Henryk został zmuszony do abdykacji. Władzę przejął jego syn Henryk V.

Panowanie Henryka IV zostało opisane w powieści „Tiara i korona” Teodora Jeske-Choińskiego, która przedstawia problem sporu o inwestyturę.

Małżeństwa i potomstwo

[edytuj | edytuj kod]

Henryk IV był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Berta Sabaudzka, córka hrabiego Sabaudii Ottona I. Drugie małżeństwo z Eupraksją (po koronacji Adelajdą) było bezpotomne.

Z pierwszego małżeństwa pochodzili:

Przodkowie

[edytuj | edytuj kod]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Henryk ze Spiry
 
 
 
 
 
 
 
Konrad II
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Adelajda z Metzu
 
 
 
 
 
 
 
Henryk III Salicki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Herman II Szwabski
 
 
 
 
 
 
 
Gizela Szwabska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Gerberga
 
 
 
 
 
 
 
Henryk IV Salicki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm IV Żelazne Ramię
 
 
 
 
 
 
 
Wilhelm V Wielki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Emma z Blois
 
 
 
 
 
 
 
Agnieszka z Poitou
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Otto Wilhelm
 
 
 
 
 
 
 
Agnieszka Burgundzka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ermentruda z Remis
 
 
 
 
 
 

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]